Ramaekers, S.P.J. (Stephan)

Beoordelen van groepswerk en groepsproducten

Individuele beoordeling bij groepswerk en van groepsproducten

Bekwaamheden op het gebied van samenwerken en sociaal-communicatieve vaardigheden behoren tot de doelen van academische vorming. Het is vanuit deze optiek niet meer dan logisch dat opleidingen hun onderwijs deels organiseren rond uit te voeren groepsopdrachten. De student krijgt zo de gelegenheid deze vaardigheden te oefenen en er feedback op te krijgen. Projectonderwijs, case-onderwijs en probleemgestuurd onderwijs zijn de noemers waaronder teamwork meer structureel en volgens een min of meer uniforme methodiek wordt aangeleerd. Daarnaast wordt groepswerk ingezet vanwege het motiverend effect dat er vanuit kan gaan: het stimuleert tot actief leren.
Groepswerk wordt echter ook in toenemende mate als middel ingezet om verdergaande extensivering in het hoger onderwijs het hoofd te kunnen bieden (besparing op nakijktijd). Groepswerk als middel en niet als doel op zich.

In vrijwel alle gevallen ontstaat er een probleem als de studieresultaten de vorm krijgt van een groepsproduct, want de docent moet individueel studiepunten toekennen, waarmee hij/zij garandeert dat de individuele student voldoet aan de gestelde eindeisen.
Wat individuele studenten aan de uitvoering van een groepsopdracht bijdragen en wat en hoeveel ze daarvan leren onttrekt zich vaak aan het zicht van de docent. Peer assessment waarin studenten zelf informatie verschaffen over de kwaliteit en kwantiteit aan bijdragen geleverd door de groepsleden lijkt daarom voor de hand te liggen. Er zijn zeven manieren in meer detail uitgewerkt om te komen tot een individuele beoordeling bij groepswerk.

Het vraagstuk is echter fundamenteler van aard en vraagt eigenlijk om een goed doordacht ontwerp van groepstaken gelet op de leerdoelen die de docent voor ogen heeft. Wat studenten leren bijvoorbeeld zal in belangrijke mate afhangen van de aanwezige kwaliteiten van de groepsleden. Hun cijfer hangt dus af van de wijze waarop de groep wordt samengesteld. Dit aspect en andere onderling samenhangende keuzes zijn in belangrijke mate bepalend voor de mogelijkheden die je hebt als docent om groepswerk effectief in te zetten en te beoordelen. Een overzicht van aspecten die een rol spelen is opgenomen in de vorm van een checklist met aandachtspunten.