permanente herfstblues?

Lieve Willemijn,

Gerard is de naam, en ik ben een ervaren docent (sociale wetenschappen, mocht dat van belang zijn). Goed dat je een rubriek hebt geopend voor verhalen van docenten, die mogen ook wel eens gehoord worden. Ik geef al vele jaren colleges en werkgroepen. Tot kortgeleden deed ik dit altijd met veel joie de vivre. In die tijd ben ik zelfs nog docent van het jaar geweest. Nou ja, je begrijpt mijn stijl.

De laatste tijd heb ik toch wat minder plezier in het lesgeven. Dit heeft twee héél uiteenlopende oorzaken.

1. Vroeger bepaalde ik toch echt zelf wat ik onderwees. Ik koos aan welke lastige of belangrijke stukken ik meer tijd besteedde. Ik liet de studenten als het uitkwam een essay schrijven, of nam ze mee op excursie naar mijn lab. En natuurlijk praatte ik veel met mijn collega’s; óók over creatief onderwijs. Maar nu moet dat allemaal gelijkgeschakeld. Alles wordt voorgeschreven door het “management”. Lessen moeten uniform en tentamens moeten aan de gekste eisen voldoen. Ik mag niet eens meer zelf bepalen of een student mag herkansen, dat doet de computer! Ik probeer me wel te schikken hierin, maar het plezier gaat er zo wel van af.
2. Studenten veranderen in de loop van de jaren, en ik groeide altijd graag met ze mee. Óók digitaal en zelfs in woordgebruik. Met het risico nu over te komen als een oude zuurpruim, maar het niveau van de studenten is behoorlijk gezakt. Laat ik het over het Nederlands van “Me” studenten maar niet beginnen. Het gaat echter dieper dan dat, het redeneren, de parate kennis, de vaardigheden met statistiek, enz. Ik moet het nog uitzoeken, maar de hoeveelheid zesjes-klanten is veel hoger dan vroeger. Het zijn lieve jongens en meiden, goed van wil en plezierig in de omgang, dat laatste is misschien zelfs wel beter dan vroeger. Maar het niveau dat ik vroeger met mijn vak haalde, dat lukt al lang niet meer.

Ach, lieve Willemijn, misschien heb je geen antwoord hierop, want ben je zo’n enthousiast jong ding, misschien weet ik het zelf eigenlijk wel. Ik wilde het gewoon even kwijt, hoe blijf ik me aanpassen aan de nieuwe tijd?

Ach lieve Gerard,

Dat zou zo de titel van een nieuwe pluimenrubriek kunnen zijn. Je vleit me, door me te betitelen als enthousiast jong ding. Zulke complimenten krijg ik niet zo vaak!

Vervelend he, die inperking van vrijheid? Toch heeft iedere student recht op hetzelfde onderwijs. Zeker bij de toenemende studentenaantallen ontkom je niet aan die voorschriften, of je moet zelf alle werkgroepen voor je rekening willen nemen? Je schrijft zelf al; je deed bijvoorbeeld dit of dat, als het zo uitkwam. Wat deed je eigenlijk als het niet uitkwam? Of als je een groep niet zo aardig vond? Kortom, zijn alle ‘eisen’ zoals jij ze omschrijft, zo onzinnig? Probeer daar eens eerlijk onderscheid in te maken en af en toe eens mee te buigen met je management. Je zult zien, dat er dan echt nog veel ruimte overblijft voor eigen inbreng.

Gelukkig ben ik Willemijn en word ik nooit narrig, maar als ik het ergens van had kunnen worden, is het over het eeuwige geklaag over onze studenten. Zelfs Socrates klaagde al! Waar is nu je onbevangen blik, die je zo graag in je onderwijs wilt demonstreren? Deze generatie studenten heeft weer heel veel andere kwaliteiten, passend bij hun eigen (toekomstige) carrière. Zie nieuwe kansen, ook voor jouw vak!

Liefs, Willemijn