Rob van der Vaart

Ervaringen uit een UCU cursus: academische vaardigheden voor eerstejaars (deel 1 van een reeks mini blogs)

Dit najaar ga ik voor één van de acht parallelle groepen de cursus “Research in Context” geven. Het is de enige cursus die de UCU studenten allemaal moeten doen. De cursus is niet populair onder studenten. Zij steken hun energie liever in inhoudelijke vakken dan in deze verplichte vaardighedencursus. Het vak draait om academische vaardigheden met een accent op kritisch denken, beginselen van academisch schrijven en mondeling presenteren. Juist vanwege de relatief slechte pers van dit vak onder studenten is het een mooie uitdaging om een groep op me te nemen.

De discussie over hoe dat moet – eerstejaars studenten academische vaardigheden aanleren – is nogal uitgekauwd. De posities zijn helder. Sommigen vinden dat dit het beste gaat als vaardigheden ‘in context’ worden geleerd, binnen inhoudelijke cursussen. Dat zou meer motiverend zijn en ook ‘natuurlijker’. De problemen van zo’n benadering zijn ook duidelijk. Bijvoorbeeld: gaan docenten die inhoudelijk gedreven zijn ook werkelijk goede terugkoppeling geven op stijl en structuur van teksten, op argumentatie, of op de vormkwaliteiten van een presentatie? Anderen vinden dat vaardigheden het best worden geoefend en geleerd als ze expliciet object van een cursus zijn. Maar ja, dan is het weer niet inhoudelijk ingebed, wat voor studenten demotiverend zou zijn.

Er zijn ook mengvormen. Een mooi voorbeeld is het paradepaardje van de London School of Economics: de cursus LSE100 , die de mooie titel heeft “Understanding the Causes of Things” en die verplicht is voor alle undergraduate studenten. Hier is heel veel geld in gestoken, maar dan heb je ook wat.

Opleidingen moeten volgens mij gewoon een model kiezen in het besef van de inherente tekortkomingen van de keus, en die dan zo goed mogelijk opvangen. Bij UCU hebben we nu dus deze aparte vaardighedencursus van 7.5 EC, overigens na een lange geschiedenis van experimenteren met verschillende modellen.

Met het vaste voornemen om studenten vooral veel te laten doen in de cursus – oefenen, oefenen, oefenen – begin ik aan dit avontuur met tussen de 24 en 28 studenten. Er liggen doelstellingen en er is een basisstramien, dat alle docenten enigszins naar eigen inzicht invullen, want de autonomie van de docent is een groot goed. Eens per drie weken ga ik op de TAUU site ervaringen delen. Wat werkt en wat niet? Wat vinden studenten van de cursus? En bevalt deze vorm van een cursus waarin de vaardigheden nadrukkelijk centraal staan? Wordt vervolgd!

Rob van der Vaart
Dean UCU