Thomas, A.A.M. (Adri)

Mijn antwoorden als senior docent – Deel 2: Wat is de rol van een junior docent?

Beste Malou,

Dat je het gevoel hebt dat mijn reactie actueel is, heeft een reden. Ik heb recent opleidingsdirecteuren en Teaching Fellows ontmoet uit jouw faculteit; de problematiek rondom junior docenten (JuDo’s) draaide vooral om geld en aanstellingen, en niet om de kwaliteit van onderwijs. Dat steekt me behoorlijk: de discussie over de kwaliteit van universitair onderwijs moet niet gaan over geld. Als geld het enige is dat besproken wordt, kunnen we het onderwijs beter afschaffen: iedereen koekjes fabriceren!

De gebeurtenissen enige tijd terug rondom kwaliteit van onderwijs, en speciaal de kwaliteit van eindwerkstukken bij hogescholen, heb ik met afkeer gevolgd. Maar als docenten geconfronteerd worden met financieel-gedreven leiding en daardoor in tijd- en geldnood komen, is het dan vreemd dat ze een 5,5 geven voor een eindwerkstuk dat eigenlijk onvoldoende is? En wat bepaalt de grens tussen voldoende en onvoldoende? Zit er niet altijd een subjectief element in het beoordelen van geschreven werk?

Dit leidt naar de ook voor mij belangrijke vraag rondom begeleiding en beoordeling van de Bachelor thesis, of ‘Eindwerkstuk’ in OSIRIS taal. Ik zie in mijn omgeving weinig aanleiding me zorgen te maken over de kwaliteit van de eindproducten. Ofschoon er misschien mensen zijn die het slagingspercentage belangrijker vinden dan kwaliteit, is mijn ervaring dat docenten en thesis-begeleiders het aspect van het slagingspercentage niet meewegen bij de beoordeling van de Bachelor thesis. Kunnen JuDo’s dit begeleiden? Ik kan dat slecht beoordelen als docent in een andere faculteit, maar heb er het volste vertrouwen in dat als de ervaring tekort zou schieten er senior docenten zijn die het proces helpen begeleiden.

In mijn opleiding heb ik wel eens moeite met een AiO als begeleider; een AiO heeft zeker in de eerste jaren onvoldoende ervaring om een Bachelor thesis te begeleiden maar doet dat toch, vaak met de gedachte dat de begeleider van de AiO daarbij helpt. Zelf ben ik coördinator van de Bachelor thesis in de opleiding waar ik veel doceer en heb daardoor veel ervaring met verschillende soorten begeleiders. Kan een JuDo of AiO die nooit zelf heeft gepubliceerd een Bachelor thesis begeleiden? Ik vind van niet, tenzij er een meer ervaren begeleider actief mee begeleidt! Helaas gebeurt dit niet altijd.

Mooi dat je vindt dat JuDo’s meer betrokkenheid hebben dan hun senior collega’s. Ik weet zeker dat senior docenten dat niet met je eens zijn. Goed als dat eens wordt uitgezocht, want het raakt aan de kwaliteit van onderwijs, en dus ook aan de kwaliteit van de Bachelor thesis. Vanzelfsprekend en een dooddoener is dat een senior wel meer tijd en energie in onderwijs wìl investeren, maar dat bij tijdsdruk het onderzoek toch altijd prioriteit krijgt.

Zoals je misschien weet is er recent een rapport verschenen over student- en docentbetrokkenheid. In een discussie die ik recent hierover had, was ik heel verrast dat mensen uit jouw opleiding het direct hadden over JuDo’s en hun drukke onderwijsverplichtingen, hun tijdelijke aanstelling, terwijl ik vanuit mijn opleiding meende dat we het over andere facetten zouden hebben. Een docent-onderzoeker van de opleiding Rechten vond mij maar naïef en hopeloos: in haar wereld ging kwaliteit van onderwijs om de rechten en plichten van JuDo’s. De collega vond dat Bèta-mensen als ik geen idee hadden van hun problemen.

Ik ben het verschrikkelijk met je eens over het creëren van wat je noemt een ‘judo traineeship’; in mijn Bèta-wereld zou ik dat zien als een AiO met vier jaar tijd voor onderzoek en een jaar voor onderwijs. Vrijwel alle docenten in mijn Bèta-wereld zijn gepromoveerd en hebben dus een aantal jaren onderzoek gedaan. Het is bijna regel dat je gepromoveerd moet zijn om docent te worden. Daarna is een onderwijsplek onder en met hulp van een senior docent een goede overgang. Ik vind dat ook een logische stap, omdat docenten vaak eerst vele jaren als onderzoeker hebben gewerkt en in die onderzoeksjaren weinig tot geen onderwijservaring opdoen. Belangrijk is dat we, zoals je schrijft, junior docenten meer, beter en formeler moeten gaan begeleiden. Ik ben senior docent en ik heb in totaal het schamele aantal van zes uur gebruikt om twee meer onervaren docenten suggesties te geven in hun onderwijsplannen en uitvoering. Ik ga me niet opdringen, meer verzoeken heb ik niet gehad! Dat is natuurlijk vreemd, dat iedere docent zelf alles bedenkt en uitvoert. Maar wil iedere junior het niet liever anders doen dan zijn of haar voorgangers? En uit je woorden spreekt ook wel dat JuDo’s het zelf weliswaar hebben uitgezocht, maar dat het resultaat goed wordt ervaren en beoordeeld. Wat natuurlijk zeker niet moet gebeuren, is dat er nooit wat verandert omdat onderwijs van de ene docent naar de andere ongewijzigd wordt overgedragen; dat zal ook niet gebeuren.

Mooi dat je je eigen positie duidelijk hebt gevonden en dat je accepteert dat je na drie jaar weg moet. Ik weet dat velen dat een verspilling van talent vinden. Alleen met meer geld kan dit worden veranderd: dat niet alle JuDo’s automatisch verdwijnen na drie jaar, maar dat ze als ze goed hebben gefunctioneerd de kans krijgen een positie te verwerven met meer toekomstmogelijkheden.

Vriendelijke groeten,

Adri

Adri Thomas, senior docent bij Ontwikkelingsbiologie aan de Bèta-faculteit, hoopt zinvolle reacties te geven op de vragen van junior docente Malou.